CİHAT ASLAN – METİN AKTAŞOĞLU / Fransa, 24 Nisan sabahına seçim heyecanıyla uyandı. Cumhurbaşkanlığı seçiminde ilk turda ilk iki sırayı 2017’de de olduğu gibi elde eden Emmanuel Macron ve Marine Le Pen yeniden kozlarını paylaşırken kazanan değişmedi. Mevcut Cumhurbaşkanı Macron, ilk sonuçlara göre yüzde 58.2 ile sandıktan zaferle çıktı. Le Pen ise Ulusal Cephe’yi tarihinin en yüksek oy oranına taşıyarak yüzde 41.8’i gördü ve partisi adına önemli bir başarı elde etmiş oldu.
Peki şimdi ne olacak? Sadece Fransa değil başta Avrupa Birliği ve NATO olmak üzere tüm dünya gözlerini Fransa seçimine çevirmişti. Sonuçlar Türkiye için de büyük önem arz etmekte. İslamofobik ve Türkiye karşıtı söylemlerden çekinmeyen Le Pen kazanamamış olabilir ancak aşırı sağın yükselişinden Macron’un siyasetinin nasıl etkileneceği de merak konusu.
Avrupa Birliği ve Küresel Araştırmalar Derneği (ABKAD) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Dr. Mithat Can Baydarol, “Macron’un yapacağı ilk iş ekonomik olarak güçlük çeken kesimleri biraz daha rahatlatmak olacaktır” diyor.
Aşırın sağın güç kazanmasının merkeze yakın sol ya da sağ ideolojiler için çok anlamlı olmadığını ifade eden Gümüşhane Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölüm Başkanı Doç. Dr. Ömer Uğur ise şu yorumda bulunuyor:
“Fransa’daki sistemde genelde ikinci dönemi kazanan başkanlar daha rahat hareket ediyorlar. Ve buna göre aşırı sağın önüne geçebilmek adına politikalarını daha merkeze yakın, daha kapsayıcı ve daha bütünleştirici biçimde gerçekleştirecektir.”
Macron’un elde ettiği zaferin Fransa-Türkiye ilişkilerine etkisini değerlendiren İstanbul Bilgi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğr. Üyesi Prof. Dr. Emre Gönen ise “Türkiye, dış politikasını bir hayli değiştirdi. Ancak çok zemin kaybettiğimiz ve neredeyse düşmanlık noktasına geldiğimiz Fransa’yla ilişkileri toparlamamız kolay olmaz” diyor ve ekliyor:
“Ukrayna’dan sonra Türkiye ile Fransa’nın önüne bambaşka pespembe ufuklar açıldı demek, fazla iyimser olacaktır.”
Bununla birlikte Dr. Baydarol ise “Macron’un ikinci döneminde Türkiye-Fransa ilişkilerinin yoluna gireceği düşüncesindeyim. Bu Türkiye-AB ilişkilerine de yansır” diyor ve şöyle devam ediyor:
“Macron’un ilk döneminde Türkiye ile ilişkiler çok kötüydü. Ama ardından geçtiğimiz ay içerisinde NATO zirvesinde bütün buzlar eridi. Çünkü AB’nin enerji çeşitlendirmesi zorunluluğu ortaya çıktı. Rus doğalgazının çok sallantıya girmesiyle bir anda Türkiye ile İsrail arasında başlayan TANAP projesinin canlandırılması gereği ortaya çıktı.”
Doç. Dr. Uğur da benzer bir görüşte. “Macron, konjonktürel olarak Türkiye ile ilişkilerini normalleştirmek isteyecektir” ifadelerini kullanan Doç. Dr. Uğur bir “ama” ekliyor ve Fransa’nın, Türkiye’nin AB’ye alınmasına dair görüşlerinin ve Türkiye’nin AB üyeliğine karşı tutumunun değişmeyeceğini ifade ediyor. Lakin bununla birlikte Macron’un Türkiye’ye karşı söylemlerinin yumuşayacağını öne sürüyor. Son gelişmelere de vurgu yapan Doç. Dr. Uğur şöyle aktarıyor:
