Tramptan Nigeriyada xristianlara təhlükəyə görə sanksiya siqnalı

ABŞ Nigeriyanı "xüsusi narahatlıq doğuran ölkə" elan edib

ABŞ prezidenti Donald Tramp, Nigeriyada xristianların təqib edilməsinin qarşısının alınmasında yetərsiz qaldığı iddiaları ilə əlaqədar bu ölkəyə qarşı sanksiya tətbiq edilməsi üçün qapıları açıb. Tramp administrasiyası Nigeriyanı dini azadlıqlarla bağlı "xüsusi narahatlıq doğuran ölkə" olaraq təyin edib. Bu addım bir sıra ABŞ qanunvericiləri tərəfindən dəstəklənib.

Sanksiya tətbiqi məcburi deyil

Bu təyinat avtomatik olaraq sanksiya tətbiqi mənasını daşımır. Bu, yalnız humanitar yardım istisna olmaqla, bütün yardımların dayandırılmasına səbəb ola bilər. Bu, sanksiya tətbiqinə doğru atılan bir addımdır.

Trampın mövqeyi və Nigeriyanın cavabı

ABŞ prezidenti Donald Tramp sosial media hesabında verdiyi açıqlamada bildirib ki, Nigeriyada xristianlar varoluş təhlükəsi ilə üzləşirlər. O, radikal islamçıların bu qırğına görə məsuliyyət daşıdığını iddia edərək Nigeriyanı "xüsusi narahatlıq doğuran ölkə" elan etdiyini vurğulayıb. Nigeriya hökuməti bu iddiaları rədd edir. Analitiklər bildirirlər ki, hücumlarda hədəfə alınanlar arasında xristianlar da olsa da, silahlı qrupların qurbanlarının əksəriyyəti Nigeriyanın müsəlman çoxluqlu şimal bölgəsində yaşayan müsəlmanlardır.

sələfi

ABŞ qanunvericiləri məsələni araşdıracaq

Tramp, ABŞ qanunvericilərindən bu məsələni araşdırmalarını və təyinatla bağlı atılacaq addımlar barədə hesabat vermələrini istəyib. Tramp, ABŞ-ın Nigeriyada və digər ölkələrdə baş verən vəhşiliklərə göz yummamalı olduğunu, dünyanın hər yerindəki xristian əhalisini qorumağa hazır olduqlarını bildirib.

1998-ci il Beynəlxalq Dini Azadlıq Aktı

"Xüsusi narahatlıq doğuran ölkə" təyinatı, 1998-ci il Beynəlxalq Dini Azadlıq Aktına əsasən, icra hakimiyyətinin səlahiyyətidir. Bu təyinat adətən ABŞ Beynəlxalq Dini Azadlıq Komissiyası və Dövlət Departamentinin tövsiyələrinə əsaslanır. Dövlət Departamenti adətən Beynəlxalq Dini Azadlıq haqqında illik hesabatını yazda dərc edir, lakin bu il hələ ki, bunu etməyib. Hesabatda "xüsusi narahatlıq" təyinatları ola bilər və bu təyinatlar istənilən vaxt edilə bilər. Bu təyinatlar ABŞ-a sanksiya tətbiq etmək səlahiyyəti versə də, avtomatik olaraq sanksiya tətbiqi mənasını daşımır.

Dövlət Departamentinin hesabatları və əvvəlki təyinatlar

Dövlət Departamentinin ən son dini azadlıq hesabatları 2023-cü ili əhatə edir və ötən il Bayden administrasiyası dövründə dərc edilib. Bu hesabatlar, insan hüquqları və insan alverinə dair hesabatlar kimi, əvvəlki təqvim ilini əhatə edir və gec təqdim olunur. Nigeriya ilk dəfə 2020-ci ildə Dövlət Departamenti tərəfindən "dini azadlığın sistematik şəkildə pozulması" səbəbiylə "xüsusi narahatlıq doğuran ölkə" siyahısına salınmışdı. Lakin bu təyinat yalnız xristianlara qarşı hücumları nəzərdə tutmurdu. Təyinat 2023-cü ildə, o vaxtkı Dövlət Katibi Antoni Blinkenin səfərindən əvvəl ölkələr arasındakı əlaqələri yaxşılaşdırmaq məqsədi ilə ləğv edilmişdi.

24 saat