Qəzzada 102 nəfər öldürüldü: Tramp Netanyahudan sərt mövqe gözləyir

İsrail qüvvələrinin Qəzza zolağında həyata keçirdiyi hücumlar nəticəsində ən azı 102 fələstinli həlak olub. Hadisələr ABŞ prezidenti Donald Trampın İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahunu Qəzzadakı müharibəni bitirməyə tələb edərkən baş verir. Tramp Netanyahunun müharibəni başa çatdırmaq istədiyini iddia etsə də, İsrail qüvvələri hücumlarını artırıb. Çərşənbə axşamı baş verən İsrail hücumları Qəzzanın şimalında və cənubunda bir sıra evləri yerlə bir edib. Bu, növbəti quru əməliyyatı qorxusunu gücləndirib. Hücumlar Netanyahunun gələn həftə ABŞ-ın paytaxtı Vaşinqtona planlaşdırılan səfəri ərəfəsində baş verir. Həlak olan fələstinlilər arasında, mübahisəli ABŞ və İsrail dəstəkli Qəzza Humanitar Fondu (GHF) tərəfindən idarə olunan yardım paylama məntəqələrində İsrail əsgərlərinin izdihama hücumu zamanı həyatını itirən 16 aclıq çəkən insan da var. Bu, GHF-nin mayın sonlarında məhdud yardım çatdırmağa başlamasından bəri bu zonalarda baş verən qətllər silsiləsindəki son hadisədir. Təqribən 600 fələstinli artıq bu məntəqələrdə öldürülüb. 170-dən çox beynəlxalq xeyriyyə və qeyri-hökumət təşkilatı GHF-nin fəaliyyətinə dərhal son qoyulmasını tələb edib. Hüquq müdafiəçiləri qrupları GHF-nin beynəlxalq prinsipləri pozaraq fəaliyyət göstərdiyini bildirirlər. Birgə bəyanatda deyilir: “Qəzza sakinləri qeyri-mümkün bir seçim qarşısındadır: aclıqdan ölmək, ya da ailələrini doyurmaq üçün qida əldə etməyə çalışarkən güllələnərək ölmək riskini gözə almaq.” Bəyanatda həmçinin GHF-nin “Qəzza xalqına aclıqdan və atəşdən başqa heç nə gətirmədiyi” vurğulanıb. İsrail qüvvələri şimaldakı Qəzza şəhərinə də hücum edib. Şəhərin bu hissəsi artıq xarabalığa çevrilmişdi, lakin İsrail yenidən sakinlərin təxliyəsi barədə əmr verib. Yerli Wafa xəbər agentliyinin məlumatına görə, İsrailə məxsus pilotsuz uçuş aparatının bir qrup insana hücumu nəticəsində ən azı beş nəfər həlak olub. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının məlumatına görə, Qəzza zolağının ən azı 82 faizi artıq İsrailin hərbiləşdirilmiş zonasına çevrilib və ya məcburi köçkünlük təhdidi altındadır. Təşkilat insanların gedəcəyi yerin olmadığını xəbərdar edir. Qəzza şəhərinin Şeyx Rədvan qəsəbəsinin sakini İsmayıl bildirib ki, şəhərin şimalından və şərqindən qaçan yeni köçkün ailələr başqa yer tapa bilmədikləri üçün yollarda çadırlar qururlar. O qeyd edib ki, tank və təyyarə səslərindən yata bilmirlər və “işğalçılar Qəzzanın şərqində, Cəbəliyyədə və ətrafımızdakı digər yerlərdə evləri dağıdırlar”.

Ölüm otağı

Cənubda, Xan Yunis və Əl-Mavasi bölgəsində Əl-Zənati ailəsinə məxsus bir evə edilən hücumda ən azı 12 fələstinli həlak olub. Bundan başqa, İsrailin hava zərbəsi nəticəsində bir uşaq ölüb, bir neçə nəfər yaralanıb. Əl-Avda Xəstəxanasından verilən məlumata görə, mərkəzi Qəzzadakı Nuseyrat qaçqın düşərgəsinin qərbində daha bir neçə nəfər öldürülüb. Əl-Mağazi qaçqın düşərgəsində, BMT-yə məxsus, köçkün ailələrə sığınacaq verən bir məktəbə edilən hücumda isə iki nəfər ölüb, bir neçə nəfər yaralanıb. İsrail ordusu verdiyi bəyanatda son 24 saat ərzində Qəzzaya 140-dan çox hücum həyata keçirdiyini və vurulan hədəflərin hamısının “terror hədəfləri” və “militanlar” olduğunu iddia edib. Bu İsrail hücumları dağıdılmış ərazidə xəstəxanaların tibbi ləvazimatlar və yanacaq çatışmazlığı fonunda insanların axını ilə mübarizə apardığı bir vaxta təsadüf edir. Qəzza şəhərindən məlumat verən Hani Mahmudun sözlərinə görə, dəfələrlə hücuma məruz qalmış Əş-Şifa Xəstəxanasında kritik xidmətlər tezliklə dayandırılacaq. Mahmud qeyd edib ki, xəstəxananın ehtiyat generatorlarının yanacağı tükənməkdədir. O əlavə edib: “Bu xəstəxana bir vaxtlar Qəzzanın ən böyük səhiyyə müəssisəsi idi, lakin yavaş-yavaş nəinki müharibə yaralarına, həm də hər şeyi işlək saxlayan yanacağın olmamasına görə ölüm otağına çevrilib.”

Gələn həftə üçün ümid

Qəzzadakı kritik vəziyyət dünya liderləri üzərində müharibəni bitirəcək bir razılaşma əldə etmək üçün təzyiqi artırır. ABŞ prezidenti Donald Tramp atəşkəs müqaviləsinin yaxın olduğunu və Netanyahunun Ağ Evə səfəri zamanı “gələn həftə” əldə ediləcəyinə ümid etdiyini bildirib. İsrailin Strateji İşlər naziri Ron Dermer, Netanyahunun yaxın müttəfiqi, Qəzzada atəşkəs, İran və digər məsələlərlə bağlı yüksək vəzifəli rəsmilərlə danışıqlar aparmaq üçün bu həftə Vaşinqtondadır. HƏMAS-ın yüksək səviyyəli rəsmisi Sami Əbu Zühri bildirib ki, Trampın İsrailə təzyiqi, atəşkəs səylərində hər hansı bir irəliləyiş üçün əsas olacaq. O deyib: “ABŞ administrasiyasını Qəzzaya qarşı günahlarını müharibəyə son qoyduqlarını elan etməklə təmizləməyə çağırırıq.” Əmmandan məlumat verən Həmdə Salhut, İsraildə atəşkəsə dair “ehtiyatlı nikbinlik” olduğunu qeyd edib. Salhut əlavə edib ki, İsrailli girovların ailə üzvləri arasında narahatlıqlar hələ də çoxdur, çünki onlar razılaşma tələb edirlər. O vurğulayıb ki, Netanyahu “heç vaxt müharibəni bitirmək istədiyini bildirməyib”. Lakin HƏMAS, İsrailin zolaqdan tamamilə çıxarılmasını və 2023-cü ilin oktyabrında başlayan və indiyədək 56.000-dən çox fələstinlinin həyatına son qoyan müharibəyə daimi son qoyulmasını nəzərdə tutmayan heç bir razılaşmaya razı olmayacağını israr edib.

24 saat