Danimarkalı iki turist Tina Pedersen ve Jens Poulsen, bir deniz kızı heykelinin önünde poz verdiler. Önünde mutlu bir şekilde poz verdikleri deniz kızı bakan neredeyse herkese bir yerlerden tanıdık geliyor.
Bir limanda kayakların üstünde sağ koluna yüklenmiş, bacaklarını diğer yanda toplamış, sol kolunu da kucağına uzatmış bir deniz kızı… Yalnız, Pedersen ve Poulsen, Kopenhag’da değil. Danimarka’nın diğer ucunda Asaa’da yaz tatilindeler:
“Küçük Deniz Kızı’nın hak sahipleri bu heykelin yıkılmasını istiyorlarmış; radyoda duyduk. Hala burada duruyorken bir fotoğraf çekilmek istedik.”
BİREBİR KOPYASI DEĞİL…
Aslında, 2016’dan bu yana Danimarka’nın kuzeyinde bir kasaba olan Asaa’daki limanın yakınında bir kayanın üzerinde duran bu deniz kızı, Kopenhag’daki meşhur Küçük Deniz Kızı’nın birebir kopyası değil.
Ancak, Küçük Deniz Kızı’nın heykeltraşı Edvard Eriksen’in vârislerine göre benzerlik yadsınamaz derecede. Hatta vârisler yasal süreci başlattı bile. Maddi tazminatın yanı sıra heykelin kaldırılmasını da talep ediyorlar.
‘ŞAKA ZANNETTİM’
Asaa kasabasının da yer aldığı Broenderslev’ın belediye başkanı Mikael Klitgaard “E-postayı aldığımda güldüm. Şaka zannettim” diyor.
Eriksen’in vârisleri ise şaka yapmıyor. Hans Christian Andersen’in aynı adlı masalının baş karakterini temsil eden ve 1913’te Danimarka’nın en ünlü markalarından Carlsberg’in kurucusu Carl Jacobsen’in Kopenhag’a armağan ettiği heykelin girdiği ilk yasal süreç değil bu.
İki tarafın da avukatları hâlâ müzakere halindeler ancak konu bir şekilde mahkemeye taşınırsa iki heykel arasındaki benzerlik kendini gösterecek. Kopenhag’daki ünlü heykelin 175 kilo, Asaa’daki ise tamamen taştan olmasından da kaynaklı olarak 3 ton ağırlığında. Ayrıca Asaa’daki heykelin daha dolgun olun yüzünün hatları da görece daha kaba.
Fotoğraf: iStock
Kopenhag’daki bronz heykel ile Asaa’daki granitten oyulmuş heykelin duruşları ise aynı. Lakin tüm bunlara rağmen Belediye Başkanı Klitgaard kritik bir soru soruyor: “Başka nasıl oturacak ki? O bir deniz kızı… Sandalyeye koyamazsınız!”
Asaa’daki heykel taş ustası sanatçı Palle Moerk tarafından yapılmış. Asaa Limanı’nı işleten organizasyonun 140. yıldönümünü anmak için Asaa sakinlerinin bağışlarının da katkısıyla yapılan heykelin kasaba için manevi değeri yüksek.
‘BENİM HEYKELİM…’
Palle Moerk ise bu benzetmeyi elbette ilk kez duymadığını söylerken “Eriksen’in kopyası” laflarına çok sinirleniyor. “Bir sanatçı olarak elbette birçok şeyden besleniyorsunuz Kopenhag’daki heykelin de fotoğraflarını görmüştüm tabii ki ama benim heykelim, bana gelen bir ilhamla doğdu” diyor.
Büyük bir granit parçası satın alan Moerk, nasıl işleyeceğini bilemeden kayayı bahçesinde tutuyormuş. Bir gece geç saatlerden ilham perisi adeta kapısını çalmış ve böylesi ilham ziyaretleri için sürekli yanında tuttuğu deftere deniz kızını hızlı bir şekilde çizmiş:
“Bazen taş sizinle konuşur.”
Belediye Başkanı Klitgaard ise eser sahibinin ölümünden 70 yıl sonra vârisliğin düşeceğini, bu tarihin 2029’a denk geldiğini ve ailenin bu sebeple anlaşma bitmeden “para koparmak” istediğini belirtiyor. Halk da yapımı için destek verdikleri heykelin kalmasını istiyor.
Fotoğraf: Can Mumay
BU İLK DEĞİL
Lakin Eriksen’in vârisleri de bu konularda hassasiyetleriyle biliniyor. 1937’de desen olarak Küçük Deniz Kızı’nı kullanan bir kanaviçe üreticisine dava açan vârisleri yakın zaman önce Danimarka gazetesi Berlingske’yi de heykelin yüzünü zombi olarak tasvir ettikleri için dava etti.
Kopenhag Şehir Mahkemesi gazeteyi suçlu buldu ve yaklaşık 45 bin dolar tazminat cezası verdi. Varisler bu davada ise 6 bin dolar tazminat talep ediyor. Vârisler Küçük Deniz Kızı’nın birkaç yüz metre ilersine Genetiğiyle Oynanmış Küçük Deniz Kızı adlı bir heykel yapan sanatçı Bjoern Noergaard’ı da dava etmişti.
Noergaard’a 2008’de ise küçük Deniz Kızı’nı bir kolajda kullandığı için dava açılmıştı. Noergaard çalışmalarında Eriksen’i referans gösterdiği için cezasız kurtuldu ancak Asaa’daki heykelin geleceği tam anlamıyla bir muamma…
Kaynak: Bu haberdeki bilgilerin büyük bir kısmı The New York Times’ta yayınlanan “Denmark Now Has Two Little Mermaids. The Famous One Is Suing” başlıklı makaleden derlenmiştir.
Kaynak: Özel Haber
