Gündelik hayatta pek çoğumuz haksızlığa uğradığımızı düşünüyoruz. Aldığımız elektronik cihazın temininde, yakınlarımızla alacak-verecek meselesinde, sosyal medyadaki bir paylaşımda, kiracımızla ya da ev sahibimizle veyahut iş yerimizle yaşadığımız bir anlaşmazlıkta hakkımızı savunmak istiyoruz. Ancak pek çoğumuz başımız sıkışmadan avukata gitmiyoruz. Genelde tanıdık bir avukata fikir danışmayı daha kolay bulabiliyoruz. Özetle, “Bir iş insanı ya da ünlü değilsem avukata ihtiyacım olmaz” gibi genel bir algı mevcut.
Avukat Kevser Yıldırım, düzenli danışmanlık hizmeti verdiği kişilerin genellikle şirketler olduğunu söylüyor ve şirketlerin bu sayede hukuki bilgi ve sorumluluklarının neler olduğunu önceden öğrendiklerini belirtiyor. Yıldırım, “Hukuki danışmanlık alan tüzel kişiler, daha az dava yoğunluğu ile karşılaşıyor ve oluşacak riskleri azaltmış oluyorlar” demekte.
Bilgi eksikliğiyle gerçekleşen her sözleşmenin hukuki bir probleme dönüşebileceğine dikkat çeken Yıldırım, “Danışmanlık hizmeti almaktan kaçınan vatandaşlar, dava talebiyle geri dönüş yapmaktadırlar. Bu ise hak ve masraf kaybına neden oluyor. En başta doğru bilgilerle adım atan kişilerin dava süreçlerini etkileyecek olaylarla karşılaşmadıklarını söyleyebiliriz” şeklinde konuşuyor.
Avukat Hadi Dündar ise, davası olmadığı halde danışmanlık verdiği şirketlerin yanı sıra bu şekilde çalıştığı vatandaşlar da olduğunu söylüyor. Dündar, “İmzalanması gereken her evrakın hukuka uygun olup olmadığını sormak adına danışmanlık alan da var, yapacağı sözleşmelerin denetimi ve hazırlanması için danışmanlık alan da” diyor.
Dündar, “Örnek vermek gerekirse, bir şirketin evraklarının hazırlanması, başvurusunun yapılması ve sonuç elde edilmesi her ne kadar bir avukat işi olarak görünmese de bu sayede şirketler kendilerini daha güvende hissediyor” ifadelerine yer veriyor.
Yıllık danışmanlık alan vatandaşların bu yolu tercih etmelerinin gerekçelerini açıklayan Dündar, sözlerine şöyle devam ediyor:
“İnsanlar kendilerini suçlulardan korumak adına danışmanlık alıyorlar, ‘Telefonuma kargonuz var diye mesaj geldi ama kargom yok’ ya da ‘Bir avukat tarafından arandım, dosyanın bugün kapanması gerekiyor, yoksa iki katına çıkacakmış, karakola gitmem gerekiyormuş’ gibi gelişmeler üzerine kendilerini koruyabilmek için avukata danışanlar da var.”
Adalete erişmenin ve hak aramanın giderek pahalanması, dava ücretleri ve harçların yüksek olması nedeniyle insanların dava açmaktan kaçındıklarını kaydeden Dündar, avukat ücretlerinin de davadan davaya değiştiğini belirtiyor. Kişilerin Google’den indirdikleri dilekçelerle dava açmaya çalışmalarının yanlış olduğunu anlatan Dündar, “Adliyeler avukatlardan çok vatandaşlarla dolu” diyor.
Avukat Cenk Söbe ise, sıradan vatandaşların uyuşmazlık yaşadıklarında avukatlara başvurduğunu söylüyor. Söbe, “Aylık düzenli hizmet genelde ticari şirketler ya da fazla sayıda gayrimenkulü olanlar tarafından tercih ediliyor” diyor.
Söbe, ülkemizde önleyici hukuk danışmanlığının pek gelişmediğinin altını çiziyor ve ekliyor:
