Yetişkin bir insanın günde en az yedi saat uyuması gerekirken üç kişiden biri bu sürenin altında uyuyor. Ancak uzmanlar az uyumanın çok yemeye neden olduğunu ifade ediyor. Düzenli uyku ise uzun vadede kilo vermeyi bile sağlıyor.
Birçok insan için iyi bir gece uykusu çekebilmek zor bir durum. Uyku uzmanları, bir yetişkinin her gece en az yedi saat uyuması gerektiğini söylüyor. Yine de üç yetişkinden en az biri iyi uyku alamıyor.
Yetersiz uyku ile obezite arasındaki bağ ile ilgili kanıtlar her geçen gün artmaya devam ediyor. Bilim insanları, uykusuzluğun, iştah düzenleyici hormonlarda ve beyindeki ödül merkezlerinde değişikliklere neden olduğunu, bu durumun da az uyumanın aşırı yemeye yol açtığını belirtiyor.
Araştırmalar, kadınlar için birkaç gece kısa uykunun tokluk sinyali veren bir hormon olan ‘GLP-1’ düzeylerini azalttığını ortay koydu. Erkeklerde ise uykusuzluk, açlığı uyaran bir hormon olan ‘ghrelin’de bir artışa yol açıyor. Bilim insanları, bir kişi uykusunu alamadığında, beynin kendini ödüllendirme bölgesinin şekerleme, çörek, pizza gibi yağlı ve sağlıksız yiyeceklere daha güçlü tepki verdiğini söylüyor. Columbia Üniversitesi’nden Marie Pierre St-Onge, uykusuzluğun insanları daha fazla yemeye ve sağlıksız besinler tüketmeye yönelttiğini söylüyor.
ABD’de yapılan ve JAMA Internal Medicine isimli bilimsel dergide yayınlanan bir araştırmaya göre, aşırı kilolu insanların daha fazla uyudukları taktirde kalori alımını azalttıkları, hatta uzun vadede yavaş yavaş kilo vermeye başladıkları ortaya çıktı.
Çalışmada az uyumanın ya da düzensiz uykunun, kilo alımına nasıl yol açabileceğine de ışık tutuluyor. Çalışmada ayrıca, uykusuzluğun doku düzeyinde metabolik değişikliklere yol açtığı belirtilirken, metabolik işlev bozukluğunun da nasıl tetiklenebileceği gösteriliyor.
Benzer bir çalışma ise, yeni doğan bebeklerde fazladan bir saatlik uykunun ileriki yaşlarda obezite riskini azalttığını gözler önüne seriyor. Düzenli olarak günde yedi saatten az uyuyan kişilerde, ortalama 7 saat uyuyan kişilere kıyasla obezite riskinin yüzde 26 daha yüksek olduğu da uzmanlar tarafından belirtiliyor.
JAMA Internal Medicine’de yayımlanan araştırmanın yazarlarından ve Chicago Tıp Üniversitesi’nda çalışmalar yürüten Dr. Esra Tasali, “Yıllar içinde uykusuzluğun gıda tüketiminin artmasına yol açtığını ve bu nedenle sizi zamanla kilo alma riskine soktuğunu gösterdik” diyor.
Çalışmaya Wisconsin-Madison Üniversitesi’nden araştırmacılar da destek verdi ve bu konuyu 80 yetişkin üzerinde araştırdı. Söz konusu denekler aşırı kiloluydu ve uyku süreleri 6.5 saatten kısaydı. Buradaki amaç, çalışmaya katılan deneklerin uyku sürelerini uzatmanın bu riski azaltıp azaltamayacağını araştırmaktı.
Dört hafta boyunca deneklere, uyku sürelerini gece başına ortalama 1-2 saat uzatabilmeleri için uyku danışmanlığı yapıldı. Bazı denekler ise normal uyku düzenlerine devam etti. Deneklerin uyku ile ilgili verileri giyilebilir cihazlar ile sürekli olarak ölçülürken, diyetleriyle de ilgili veriler toplandı.
Dr. Tasali, deney hakkında “Çalışmamızda, sadece bazı katılımcıların uyku düzenini değiştirdik ve kimsenin istediğini yemesini engellemedik” diyor.
