Çocuklar cenaze törenine götürülmeli mi?

Bir ebeveyn olarak, çocuğunuzun bir cenaze törenine katılması konusunda neyin uygun ve yararlı olduğunu düşünüyor olabilirsiniz. Independent, Kraliçe II. Elizabeth’in ölümü vesilesiyle çocukların cenaze törenine katılması konusunu “Help Your Child Cope With Change” kitabının yazarı Liat Hughes Joshi ve çocuk uzmanı Kavin Wadhar‘a sordu.

Joshi, çocukların cenaze törenlerine getirilmesi konusunda şunları söylüyor: “Kesin ve katı bir kural yok. Bu vefat eden kişiyle ne kadar yakın bir ilişkileri olduğu, çocuğunuzun ölüme nasıl tepki verdiği ve ayrıca kişilikleri ve doğaları gibi pek çok farklı şeye bağlıdır.”

Çocuklar bir cenazeye katılmak için çok mu küçüktür?

Çocuk uzmanı Kavin Wadhar, “Ölçülü ve sevgiyle yapıldığı takdirde, çocuklar hayatı öğrenmek için asla çok küçük değildir” diyor. Her çocuk farklıdır, bu nedenle çocuklarınızla konuşup ne istediklerini ve onlar için en iyisinin ne olabileceğini anlamanız gerekir. Joshi pratik bir bakış açısıyla şunları ekliyor: “Eğer bebeklerse ve cenaze töreni boyunca ağlamaya başlayacaklarsa, belki de bir alternatifiniz varsa -herkesin yoktur- onları bir bebek bakıcısıyla bırakmak daha iyi olacaktır.”

Çocuğunuzun hazır olup olmadığını nasıl anlayabilirsiniz?

Her iki uzmana göre de mesele basit sorular sormak. Joshi, “Kaç yaşında olduklarına bağlı olarak, onlara nasıl hissettiklerini sormak ve bir cenaze töreninde nelerin yer aldığını açıklamak basittir. Çünkü büyük olasılıkla daha önce hiç cenazeye gitmemişlerdir” diyor.

Wadhar da buna katılıyor ve şöyle diyor: “Onlara sadece şunu sorun: ‘Gelip onu/anneni/amcanı vs. görmek ister misin?’ Ama bunu önceden yapın. Onlara yaşlarına uygun bir dille ne beklemeleri gerektiğini söyleyin. Evet derlerse, bunun sorun olmayacağını söyleyin – ancak daha sonra fikirlerini değiştirirlerse de sorun olmayacağını gösterin.”

“Birkaç gün sonra konuyu tekrar gündeme getirin ve gerçekten fikirlerini değiştirmek isteyip istemediklerine bakın. İstedikleri buysa geri çekilmelerini güvenli ve kabul edilebilir kılın. Cevaplar değişebileceğinden, önemli sorular birkaç kez sorulmalıdır.”

Bir çocuk sevdiği birinin cenazesine gitmekten ne gibi potansiyel faydalar sağlayabilir?

Joshi, “Olanları sindirmelerine yardımcı olur. Özellikle daha büyük çocuklar için, bu anma sürecinin bir parçası olmak onlara gerçekten yardımcı olabilir. Çocukların cenazelere gitmemesi gerektiğini söyleyen eski kafanın modasının geçmiş olduğunu düşünüyorum. Biraz fazla siyah ve beyaz.” diye belirtti.

Çocukların potansiyel olarak tören düzenine dahil edilmesini bile öneren Joshi şöyle diyor: “Bir çocuğun bir şeylere katkıda bulunması güzel olabilir, kendisini bunun bir parçası olarak hissetmesini sağlayabilir. Diyelim ki başka bir aile üyesi vefat eden kişi hakkında bir konuşma yapacak, torunların buna bazı anıları dahil etmesi hoş olabilir. Uygun ve hassas bir süreçse, dahil olmanın basit yollarını araştırın.”

Wadhar’a göre en büyük potansiyel fayda “kapanış”: “Küçük çocuklar için cesedin orada yattığını bilmek, hatta sadece kapalı bir tabutu görmek, insanların onlara anlattıklarını görsel olarak teyit etmelerinin bir yolu. Daha büyük çocuklar ise bir şeyler söylemek ya da bir mesaj göndermek isteyebilir ve bunun en iyi yüz yüze yapılabileceğini düşünebilirler.”

Olay süresince bir çocuğa en iyi nasıl destek olunur?

Joshi’nin en önemli tavsiyesi bir yedek planınızın olması: “Sabah aniden perişan olurlarsa ve bununla yüzleşemezlerse, evde kalmalarına izin verebileceğiniz ideal birileri olmalı. Tören sırasında bile. Diyelim ki ölen bir büyükanne ya da büyükbaba, anlaşılır bir şekilde siz de çok üzgün olacaksınız. Biraz daha mesafeli, gerekirse çocuğunuzu mola vermesi için dışarı çıkarabilecek fazladan bir kişi bulundurmanızı tavsiye ederim, böylece iş size kalmayacaktır.”

Destek almak harika olsa da, Wadhar ayrıca şunları söylüyor: “Ajitasyon belirtileri için onları yakından izleyin. Belirgin ya da çok ince olabilir. Çocuğunuzu en iyi siz tanırsınız, bu nedenle gözünüzü ondan ayırmayın ve biraz yaramazlık yapmaya başlarsa affedici olun.”

Peki ya törene katılmak istemezlerse?

Wadhar, “Aklınızın birilerinde olması için fiziksel olarak o kişinin yanında olmanıza gerek yok. Bunu bilmelerini sağlayın. Bir mektup yazmak isteyebilirler, bu durumda sözkonusu mektubu cenazeye götürmeyi teklif edebilirsiniz. Ya da çocuğunuz daha küçükse, mektubu yakın zamanda vefat eden kişiye ‘postalayacağınızı’ söyleyebilirsiniz. Düşünceleri ve duyguları yazmak, biz yetişkinler için de bunları işlemenin harika bir yoludur.” diyor.

Joshi, “sevilen kişinin vefatını anmak için çocuklara daha uygun başka bir yol bulunmasını” öneriyor. “Küçük bir tören düzenleyin, bahçeye bir ağaç dikin ya da (rahmetli) büyükannenin veya büyükbabanın onları götürdüğü özel bir yere gidip kendi anıtınızı yapın, çünkü çocuklar için bu olayı anabilecek bir şeylere sahip olmak önemlidir.”

Joshi son olarak şunları söylüyor: “Çocuğunuz için doğru olanın kuzenleri için doğru olmayabileceğini unutmayın. Kesin ve katı bir kural yok, güçlü olun ve kararınıza güvenin. Örneğin, çocuğunuzun gitmesinin doğru olmadığına karar verirseniz, ancak kuzenleri gidiyorsa, bu kesinlikle sorun değil. Her çocuk farklıdır ve insanların ebeveynlik tarzları da türlü türlüdür.”