TÜİK, daha önce 2006 ve 2016 yıllarında yaptığı Türkiye Aile Yapısı Araştırması’nın en güncel versiyonunu 2021 verileriyle yayınladı. Kapsamlı araştırmada çarpıcı sonuçlar çıkarken raporlar arasında en çok dikkat çekenlerden biri de “Düzey ve üç büyük ile göre hanehalkı üyelerinin öğünlerde bir araya gelme sıklıkları” adlı araştırma oldu.
Ortaya çıkan sonuç kent yaşamına dair dikkat çeken bir unsuru gözler önüne sermekte. Ailenin bir arada yemek yemesi, akşam yemeğine hep birlikte oturmak, pazar kahvaltısını hep birlikte yapmak pek çok aile için bir gelenek.
Lakin bu gelenek özellikle İstanbul’da uygulanması çok da mümkün olmayan bir gelenek haline gelmiş durumda… TÜİK verilerine göre İstanbul’da hanehalkı üyelerinin hafta içi sabah kahvaltısında bir araya gelme oranı yüzde 27.2. Bu oran istatistik bölgeleri arasında açık ara en düşük oran…
İstanbul’u yüzde 37.3 ile Doğu Marmara takip ediyor. En yüksek oran ise yüzde 64.1 ile Kuzeydoğu Anadolu’ya ait. Söz konusu hafta içi akşam yemeği olunca ise en düşük oran Ortadoğu Anadolu’da yüzde 69’la göze çarpıyor. Bu bölgeyi şaşılmayacak şekilde İstanbul takip etmekte. Megakentte hanehalkının akşam yemeğini bir arada yeme oranı yüzde 71.8.
Aslında burada bir şekilde ailelerin telafi çabası da göze çarpıyor. Hafta içi Türkiye’de hanehalkının sabah kahvaltısını birlikte yapma oranı yüzde 45 iken bu oran hafta sonu yüzde 70.1’e çıkıyor. Türkiye’nin hafta sonu akşam yemeğini birlikte yeme oranı ise yüzde 81.9 gibi gayet yüksek bir seviyede.
Hafta sonu sabah kahvaltısı oranı İstanbul’da yüzde 65.2’ye çıksa da bu oran yine de Türkiye’de en düşük oran… Hafta sonu aile kahvaltılarında zirve yüzde 76 ile Doğu Karadeniz’in.
Peki bu durum bize ne anlatır? Bir arada yemek yiyememek aileyi nasıl etkiler? Psikolog ve Aile Danışmanı Özge Öztaşçı, İstanbul’un Türkiye içindeki özel ekonomik konumuna dikkat çekerken filmi kısa bir süreliğine geri sarıyor:
“Sanayi Devrimi ile klasikleşmiş aile yapısından uzaklaşıldığını kabul etmemiz gerek. Kapitalizmin de gerektirdiği üzere ailelerin artık hafta içi bir arada kahvaltı yapması pek de mümkün değil.”
