Çernobil Nükleer Santralı’nı güvenli tutmak için 200’den fazla çalışan günlerdir santralde Rus askerlerinin gölgesinde görev yapıyor. Sağlık durumları endişe verici. 1986’nın tekrar yaşanmaması için çalışmaya devam ediyorlar. İnsani koridora izin verilmiyor.
Saat sabah 10:00. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali üzerinden 16 gün geçmiş. Çernobil Nükleer Santralı’nın çevresi Rusların kontrolünde. Santralın içindeki 200 çalışanın dışarı çıkılmasına izin verilmiyor. Tesisin içinde bir telefon acı acı çalıyor.
Telefonu açan bir vardiya müdürü, karşısındaki sesi duyunca ahizeyi daha kıdemli olan Valentin Heiko’ya veriyor. Heiko karşısındaki Ukraynalı üst düzey yetkiliye 210 tekniker ve destek elemanı ile günlerdir mahsur kaldıklarını ve insani koşullarda yaşamadıklarını aktarıyor.
Rus askerleri Ukraynalı personele silah doğrultarak santraldeki kontrol işlemlerini yerine getirmelerini sağlıyor zira Çernobil 1986’dan beri bir saatli bomba. Kurşun kubbenin ardında gerçekleştirilen operasyonlar geçmişin izlerini taşıyor.
Valentin Heiko 60’ıncı yaş gününü bu tesiste kutladı. 23 Şubat günü gece vardiyasına gelen ekip işgalin başlamasının ardından alanı hiç terk etmedi. Şu an tesiste görevlerine devam eden nükleer santral çalışanları konserve gıdalar ile hayatlarını idame ettirmeye çalışıyor.
Telefonlarına el kondu. Rus askerleri tarafından düzenli kontrol ediliyorlar. Bu süre içerisinde teknik kadroda sağlık sorunları da göze çarptı, aralarında tiroit ve yüksek tansiyon hastaları var. Rus askeri birliği bir seferinde aileleri ile 60 saniye konuşmalarına müsaade etti, aile bireylerinin aktarımına göre yorgunluk ve yoğun baş ağrısı gibi sıkıntılarından söz ettiler.
Çalışanlar her sabah güne Ukrayna milli marşını söyleyerek başlıyorlar. İşçiler marşı duyduklarında yumruklarını göğüslerinin üzerine koyuyor. Teknik kadronun ailesi Çernobil felaketinden sonra Pripyat’ın dışında kurulan Slavutych isimli toplu konut kentinde oturuyor.
Ukrayna hükümeti Çernobil’deki işçilere insani bir koridor açılarak oradan çıkarılmasını ve yerine yeni işçi kadrosunun gönderilmesini istediler ancak bu öneri Rusya tarafından reddedildi. Santraldaki kocası ile Cuma günü görüşen bir kadın, “Sesini tanıyamadım. Yanında birinin daha olduğunu söyleyebilirim. Çok kısa konuştuk” diyor.
Çernobil 2000’li yılların başında artık elektrik üretmeyi bıraktı. Yine de santralı soğuk tutmak ve radyasyon sızıntısını engellemek için içeride personel çalışması gerekiyor.
Su pompaları çalışmazsa, su kaynamaya başlayacak ve radyoaktif sızıntı meydana gelebilir. Batılı bilim insanlarına göre şu an için Çernobil’de bir radyoaktif sızıntı tehlikesi yok. Fakat santralde çalışanların sağlık durumundan endişe ediliyor. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu içeride tutulan işçilerin doğru düzgün havalandırılmayan bir ortamda olduklarını söyledi.
