Bilim insanlarının yakın zamanlı araştırmasında Alzheimer’la ilgili ilginç sonuçlar ortaya çıktı. Alzheimer hastalığı olan fareler mentol soluduğunda bilişsel yetenekleri gelişti. Görünüşe göre kimyasal bileşik, genellikle hastalıkla ilişkilendirilen beyinde oluşan hasarın bir kısmını durdurabiliyor.
Araştırmacılar özellikle, vücudun inflamatuar yanıtını düzenlemeye yardımcı olan interlökin-1-beta (IL-1β) proteininde bir azalma olduğunu fark ettiler; bu, doğal koruma sağlayabilen ancak uygun şekilde kontrol edilmediğinde zarara yol açan bir yanıt.
Nisan 2023’te yayınlanan çalışmanın arkasındaki ekip, belirli kokuların Alzheimer tedavisinde kullanılma potansiyelini gösterdiğini söylüyor.
İspanya’daki Uygulamalı Tıbbi Araştırma Merkezi’nden (CIMA) immünolog Juan José Lasarte, “Bağışıklık ve merkezi sinir sistemindeki koku alma sisteminin rolüne odaklandık ve mentolün hayvan modellerinde bağışıklık sistemini uyarıcı bir koku olduğunu doğruladık” dedi.
“Fakat şaşırtıcı bir şekilde, bu maddeye altı ay boyunca kısa süreli maruz kalmanın Alzheimer hastası farelerde bilişsel gerilemeyi önlediğini ve en ilginç olanı, sağlıklı genç farelerin bilişsel yeteneklerini de geliştirdiğini gözlemledik.”
Daha önce mentol solumanın farelerin bağışıklık tepkisini güçlendirdiğini gözlemleyen eki, laboratuvarda yapılan bir dizi pratik testte gözlemlendiği gibi, burada bunun aynı zamanda hayvanların bilişsel yeteneklerini de geliştirebileceğini gösterdi.
Frontiers in Immunology dergisinde yayınlanan araştırmaya göre Alzheimer hastası farelere altı ay boyunca mentol verilmesi, farelerin bilişsel ve hafıza yeteneklerinin bozulmasını durdurmaya yetti. Ayrıca mentolün IL-1β proteinini beyindeki güvenli seviyelere geri ittiği görülüyor.
Araştırmacılar, bağışıklık sistemini kontrol altında tutmaya yardımcı olduğu bilinen T düzenleyici (Treg) hücrelerin sayısını yapay olarak azalttığında, aynı etkilerden bazıları gözlemlendi ve gelecekteki tedavilerin izleyebileceği olası bir yol açıldı.
CIMA’dan sinir bilimci Ana Garcia-Osta, “Hem mentol maruziyeti hem de Treg hücre blokajı, bu modellerde gözlemlenen bilişsel gerilemenin arkasında olabilecek bir protein olan IL-1β’da bir azalmaya neden oldu” dedi.
“Ayrıca, bu proteinin bazı otoimmün hastalıkların tedavisinde kullanılan bir ilaçla spesifik olarak bloke edilmesi, sağlıklı farelerin ve Alzheimer’lı farelerin bilişsel kapasitesini de geliştirdi.”
Bilim insanları kokular ile bağışıklık ve sinir sistemlerimiz arasında çok sayıda bağlantı kurmuşlardır. Bu ilişkileri tam olarak anlamak zordur ancak koku alma sistemimizin beyni güçlü bir şekilde etkileyebileceğini biliyoruz. Bazı kokular beyinde belirli tepkileri tetikleyerek hafızayı, duyguyu ve daha fazlasını etkileyen kimyasal reaksiyonlara yol açabilir.
Aslında Alzheimer, Parkinson ve şizofreni gibi merkezi sinir sistemiyle ilgili hastalıklar sıklıkla koku kaybıyla birlikte gelir. Bu yeni araştırma umut verici bazı veriler ekliyor, ancak hem insanlarda hem de farelerde çok daha fazlasına ihtiyaç var.
CIMA’dan immünolog Noelia Casares, “Bu çalışma, bağışıklık sistemi, merkezi sinir sistemi ve koku arasındaki bağlantıyı anlamaya yönelik önemli bir adımdır” dedi.
“Sonuçlar, kokuların ve bağışıklık modülatörlerinin Alzheimer ve merkezi sinir sistemiyle ilgili diğer hastalıkların önlenmesinde ve tedavisinde önemli bir rol oynayabileceğini gösteriyor.”
Halktv.com
“24 saat”
