TBMM’den Senato’ya yanıt, hükümete çağrı var
17 Ocak’ta Fransa Senatosu Azerbaycan’a yaptırım uygulanmasını talep eden bir kararı kabul etti.
Kararda, Ermenistan’ın toprak bütünlüğüne destek ifade ediliyor ve Azerbaycan’ın 19-20 Eylül 2023’te Karabağ’a yönelik “saldırısı” kınanıyor.
Belgede ayrıca Ermenilerin Karabağ’a geri gönderilmesi ve güvenliklerinin garanti altına alınması da talep ediliyor.
Ayrıca Senato kararında “Azerbaycan birliklerinin Ermenistan’ın egemen topraklarından derhal çekilmesi” talep ediliyor.
Fransız milletvekilleri, Dağlık Karabağ’daki ayrılıkçı rejimin liderlerinin tutuklanmasını kınadı ve UNESCO heyetinin “kültürel ve dini mirasın durumu hakkında” bir rapor hazırlamak üzere Dağlık Karabağ’a gönderilmesini talep etti.
Kararda ayrıca, Azerbaycan’ın “askeri saldırganlığına” karşı bir yaptırım olarak, Azerbaycan hükümetinin liderlerinin mal varlıklarına el konulması ve gaz ve petrol ithalatına ambargo uygulanması da dahil olmak üzere en katı önlemlerin alınması yönünde çağrıda bulunuluyor.
Senato’da 336 kişi karara olumlu oy verirken, 1 kişi de karşı oy kullandı: Natali Gule.
Senatör Nathalie Gule, kararın gerçeklikle hiçbir ilgisinin olmadığını söyledi.
“Karar barış ve istikrarı, Güney Kafkasya için daha iyi bir geleceği hedefliyor. Bu belgenin yazarları Ermenistan’ın işgal politikasını tamamen unutmuşlardır.”
N. Gule, Fransa’daki Ermeni diasporasının zehirli ve çok tehlikeli bir oyun oynadığını sözlerine ekledi.
18 Ocak’ta Azerbaycan Milli Meclisi Uluslararası İlişkiler ve Parlamentolararası İlişkiler Komitesi, Fransa Senatosu’nun kararına yanıt olarak bir bildiri yayınladı.
Açıklamada, Senato kararının taraflı, tek taraflı ve asılsız kabul edildiği, son yıllarda Senato ve Ulusal Meclis başta olmak üzere Fransız siyasi çevrelerinin doğrudan alınan talimatlar doğrultusunda çalıştığı kaydedildi. Elysee Sarayı’ndan:
“Bu kurumlar açıkça ırkçı, Azeri fobisi ve İslamofobik faaliyetlerini yoğunlaştırmış ve uluslararası hukuk norm ve ilkelerine açık bir saygısızlık göstererek Azerbaycan’ın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine karşı adil olmayan adımlar atmaktadır. Fransız hükümetinin yürüttüğü Azerbaycan karşıtı politika, parlamentonun her iki meclisinde alınan kararlar da dahil olmak üzere, iki ülke arasındaki ilişkiler tarihindeki en düşük seviyededir ve esasen askıya alınmış sayılabilir.”
İlgili komite, Azerbaycan’ın uluslararası kabul görmüş sınırlar içerisinde toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesinin Fransa’nın hem çok taraflı hem de ikili uluslararası yükümlülüğü olmasına rağmen Paris’in hem ülke içinde hem de uluslararası kuruluşlarda başlattığı kararlarda bunları sorguladığını belirtiyor:
“Fransa’nın BM Güvenlik Konseyi ve Avrupa Birliği çerçevesinde Azerbaycan aleyhine öne sürdüğü çok sayıda karar ve karar tasarısının kabul edilmemesi, Azerbaycan devletinin başarılı dış politikasıyla ve girişimlerin doğru değerlendirilmesiyle ilgilidir. Bu örgütlerde Paris’in önyargılı ve objektif olmayan adımları var.”
Açıklamada, Bakü’deki Fransız Büyükelçiliği’nin iki çalışanının “persona non grata” (istenmeyen kişi) ilan edilmesine değinilirken, Paris’in yıkıcı ve provokatif adımlarının Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki barış gündeminin uygulanmasını engellemeye ve Ermenistan’ı olumsuz etkilemeye hizmet ettiği belirtildi. Güney Kafkasya bölgesindeki durumu daha da kötüleştiriyor.
Komite ayrıca Fransa’yı Cezayir, Cibuti, Nijerya ve Çad’da on binlerce Müslümanı öldürmekle suçluyor:
“19. yüzyıldaki sömürge savaşlarında öldürülen 18.000 askerin kafatası Paris’teki İnsan Müzesi’nde saklanıyor ve sergileniyor. Bu kafataslarının 500’den fazlası Cezayirli savaşçılara ait. Fransa, Cezayir’in bu kemikleri iade etme talebini hâlâ tam olarak yerine getirmiyor. Bu tür mağara düşüncesine Fransa dışında dünyada çok az ülkede rastlanabiliyor.”
Açıklamanın sonunda heyet, Azerbaycan hükümetine Fransa’ya yaptırım uygulaması, Fransız yetkililerin Azerbaycan’daki mal varlıklarının dondurulması ve tüm ekonomik ilişkilerin durdurulması çağrısında bulundu.
Ayrıca hükümetten Total dahil tüm Fransız şirketlerinin Azerbaycan’dan çıkarılması isteniyor.
Aynı zamanda Fransız şirketlerinin Azerbaycan devletinin yaptırdığı hiçbir projeye katılmasına izin verilmemesi gerektiği kaydedildi. Ayrıca uluslararası ilişkiler ve parlamentolar arası ilişkiler komitesi, hükümetten daha sıkı adımlar atmasını istedi:
“Dışişleri Bakanlığına Kanaky, Maohi Nui ve Korsika’nın bağımsızlığının tanınmasına yönelik adımlar atması talimatı verilmeli” bırak onu atsın.”
Eski diplomat Nahid Jafarov, Meydan TV’ye, iki ülke arasındaki gerilimin nedeni olarak spesifik bir olay örneği vermenin biraz zor olduğunu söyledi:
“Fransa’da yaşayan Ermeni asıllı vatandaşların büyük çoğunluğu Osmanlı döneminde yaşanan olay nedeniyle Fransa’ya göç edenlerden oluşuyor. Ermeni asıllı Fransız vatandaşları Fransa’da güçlü bir şekilde örgütlenmiş ve zaman zaman çeşitli siyasi görevlerde bulunmuşlardır: Sarkozy’nin danışmanı Patrick Devedjian, İçişleri Bakanı Gerard Darmanin. Katolik dini grubun hakim olduğu Fransa’da ise çoğunluk, Ermenilerin en eski Hıristiyan milleti olduğuna ve korunması gerektiğine inanıyor.”
“Ayrıca son dönemde Batı’nın güvenliğine doğrudan tehdit oluşturan Azerbaycan’ın Rusya’nın yanında yer alması, Rusya’nın ve dolayısıyla Ermenistan’ın desteğiyle demokratik seçimlerle iktidara gelen Paşinyan’ın cezalandırılması da yeterince öfkeye neden olacak ve ilişkilerde gerginliğe neden olabilir. – dedi.
Ona göre, Fransız Parlamentosu’nun yaptırım çağrısı, Fransız hükümetine ciddi yaptırımlara uyma zorunluluğu getirmiyor:
“Yaptırım kabul edilirken Fransa Dışişleri Bakanı da oradaydı ve yaptırımın lehinde ya da aleyhinde herhangi bir konuşma yapmamıştı. İki ülke arasındaki gergin ilişkiler dikkate alındığında bu çağrıların ciddi bir etki yaratabileceği varsayılabilir.”
“Peki Azerbaycan Fransa’ya yaptırım uygulayabilir mi?” Soruya gelince, Nahid Jafarov bunun mümkün olduğunu düşünüyor:
“Evet, Azerbaycan Fransa’ya da yaptırım uygulayabilir ama bunun Fransız ekonomisine ciddi bir etkisi olmayacaktır. Böylece Azerbaycan’ın ihraç ettiği ürünün %0,13’ü (50,979 milyon) Frank’tır.sana ait. Fransa’dan yapılan ürün ithalatının payı ise yüzde 30 (222.854 milyon) oldu.”
Petrol ve doğalgaz konularında uzman olan İlham Şaban, Azerbaycan’ın Total’i tek taraflı olarak Abşeron projesinden çekilmeye zorlayacağına inanmıyor.
İlham Şaban, Meydan TV’ye böyle bir niyetin gerçekleşmesi halinde Azerbaycan’ın Fransız şirkete payına göre tazminat ödemek zorunda kalacağını söyledi:
“Sahanın faaliyette olduğunu ve yeni çalışmaların başladığını da hesaba katarsak, tazminatın maliyetini milyonlarla değil birkaç milyarlarla hesaplamamız gerekir.
Ona göre, Azerbaycan ile Fransa arasındaki ilişkiler 2023’te de gergin kalacak olsa da “Total”ın başkan yardımcıları 4 kez Bakü’ye geldi, ağustos ayında da cumhurbaşkanı Bakü’ye geldi:
“Bu kişiler en üst düzeyde kabul edildi. Ayrıca Cumhurbaşkanı İlham Aliyev bu yıl 10 Ocak’ta Abşeron sahasının bir sonraki aşamasına ilişkin yatırım kararının bu yıl beklendiğini söyledi. Yani üretimi 5 milyar metreküp daha artırmak mümkün olacak. Yanılmıyorsam Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Ekim 2022’de “TV5″e verdiği röportajda Avrupa ülkelerine, ülkesinin Azerbaycan’dan petrol ve doğalgaz almadığını, bunları satın almamanız ve Batılı değerleri takas etmemeniz gerektiğini söylemişti. enerji için. Ancak “Abşeron” sahasının işletmeye alınmasından sonra Fransa’nın Azerbaycan’da petrol ve gaz payı, enerji devi “Total” da bulunuyor. Biliyorsunuz, siyaset siyasettir, iş ise iştir.”
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev 10 Ocak’ta yerel televizyona konuştu röportajAvrupa’daki bazı siyasiler, Azerbaycan ile Batı arasındaki gaz işbirliğinin durdurulması gerektiğini hatırlattı:
“Ya anlamıyorlar ya da yeterli bilgiye sahip değiller. Bu tür açıklamalar elbette işbirliğimizi güçlendirmez. Bu açıklamanın Avrupa Parlamentosu Başkanı tarafından yapıldığı doğrudur. Avrupa Komisyonu hiçbir zaman bu tür açıklamalarda bulunmadı ve elbette yapmayacak. Ama Avrupa Parlamentosu Başkanlığı az bir pozisyon değil ve eğer bu kişi öyle söylüyorsa o zaman düşünülecek bir şey var demektir. Ancak baştan belirtmeliyim ki, herhangi bir nedenle bu durum galip gelirse, o zaman bizimle uzun vadeli sözleşme imzalayan firmalar 100 milyon, belki milyarlarca euroluk cezalar ödemek zorunda kalacak. O yüzden bu tür saçma açıklamalarda bulunanların daha dikkatli olması gerekiyor.”
26 Aralık 2023’te Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, Fransa Büyükelçiliği’nin 2 çalışanını “persona-non-grata” (istenmeyen kişi) ilan etti.
Bir gün sonra, 27 Aralık’ta Fransa Dışişleri Bakanlığı gerekli adımı attı.
4 Aralık 2023’te Fransız vatandaşı Martin Ryan Bakü’de tutuklandı.
Mahkeme onun 4 ay süreyle tutuklu kalmasına karar verdi.
Fransa, Ocak 1992’de Azerbaycan’ın bağımsızlığını tanıdı ve Şubat ayında diplomatik ilişkiler kuruldu.
16 Mart 1992’de Fransa’nın Azerbaycan’da büyükelçiliği, aynı yılın 20 Ekim’inde de Fransa’da Azerbaycan’ın büyükelçiliği açıldı.
