Ülke başkanı, Ermenistan’ın Azerbaycan’a karşı toprak iddiaları bulunduğunu söylemiş oldu.
“Ermenistan sulh istemiyorsa sulh olmaz. Sulh anlaşmasını imzalamayan ülkeler bulunduğunu tarihten biliyoruz. Bu Ermenistan ve bölge için iyi olmaz.”
3 Mayıs’ta Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, bunu Şuşa’da eski cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in 100. yıldönümüne adanmış “Büyük Avrasya jeopolitiğinin oluşumu: geçmişten bugüne ve geleceğe” temalı internasyonal konferansta duyurdu.
Aliyev, bunun Azerbaycan için de iyi olamayacağını sözlerine ekledi.
“Bundan dolayı, gene de mantıklı davranmalarını ve eski Minsk Grubu’nun etken olduğu işgal esnasında kullandıkları taktikleri kullanmamalarını umuyoruz.”
Sulh anlaşması taslağıyla ilgili olarak, devlet başkanı Azerbaycan’ın anlaşmanın taslak versiyonunun dört nüshasını ve dört yeni versiyonu Ermenistan’a gönderdiğini söylemiş oldu:
“Gözlemlerini bildirdiler. 40 günden fazla bir süredir son yorumlarını bekliyoruz. Bu yorumu yalnız yedi gün ilkin aldık. Bu, Washington’daki toplantıdan önceydi zira aslına bakarsan Washington’daki görüşmenin anlam ifade etmeyen bulunduğunu anlamışlardı.”
“Ermenistan’ın açıklamasında Azerbaycan’a yönelik toprak iddiaları var. ABD ve Avrupa Birliği yetkilileriyle yaptığım sayısız görüşmelerde, burada iki yönlü bir yaklaşım olması gerektiği Ermenistan ve ABD için kesinlikle açıktı. Birincisi, Ermenistan-Azerbaycan ilişkilerinin normalleştirilmesi ve ikincisi, Azerbaycan hükümeti ve Karabağ Ermeni toplumu ile müzakereler. Var olmayan Dağlık Karabağ’ı sulh anlaşması metnine dahil etmeye yönelik herhangi bir girişim verimsizdir. – dedi Aliyev.
3 Mayıs’ta Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan da parlamentoda sulh anlaşması hakkında şunları söylemiş oldu:
“Evet, masada bir belge var. Bu kürsüden bu belge hakkında açıkça konuştum. Müzakereler devam ederken pozitif yönde yada negatif herhangi bir geri bildirim müzakerelerin gidişatını etkileyecektir. Hiçbir şeye izin verme söylemeyelim”.
1 Mayıs’ta Washington’da Azerbaycan ve Ermenistan dışişleri bakanları içinde bir görüşme vardı.
ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, iki ülke arasındaki diyaloğun Cenup Kafkasya bölgesinde kalıcı barışa ulaşmanın anahtarı bulunduğunu söylemiş oldu.
“Bu hafta yeni binamız George P. Schultz Ulusal Dış İlişkiler Eğitim Merkezi’nde Azerbaycan ve Ermenistan dışişleri bakanlarıyla sulh görüşmeleri yapıyoruz. Diyalog, Cenup Kafkasya bölgesinde sürdürülebilir barışa ulaşmanın anahtarıdır. Blinken dedi yaptı.
Görüşmeler 2 gün daha devam edecek.
Laçin koridorunda neler yaşandı?
23 Nisan’da Azerbaycan tek taraflı olarak Ermenistan sınırında Laçin-Hankendi yolunun başlangıcında bir sınır geçiş noktası kurdu.
Devlet Sınır Servisi, amacın Ermenistan’dan Azerbaycan topraklarındaki yasa dışı silahlı gruplara personel, cephane ve öteki askeri teçhizat nakliyesini önlemek bulunduğunu söylemiş oldu.
24 Nisan’da Rusya Dışişleri Bakanlığı, Azerbaycan ve Ermenistan’ı derhal mevcut anlaşmalara dönmeye çağırdı:
“Ateşkes ihlallerindeki artışı büyük endişeyle izliyoruz. Tarafları derhal mevcut anlaşmalara dönmeye çağırıyoruz.
“Ek olarak, Rusya’ya karşı bir karalama kampanyası da dahil olmak suretiyle durumu alevlendirme girişimlerine karşı kendi fırsatçı gündemleri üstünde çalışan yabancı Batılı oyuncuları ve mahalli Rus düşmanı unsurları uyarıyoruz.” – Rusya Dışişleri Bakanlığı söylemiş oldu.
ABD ve Fransa vakayla ilgili endişelerini dile getirdiler ve sulh sürecini engelleyebileceğini öne sürerek bu adımı kınadılar.
Çatışmanın kısa bir zamanı
Eylül 2020’de Azerbaycan ile Ermenistan silahlı kuvvetleri içinde çatışma çıktı.
44 gün devam eden ve İkinci Karabağ Savaşı olarak adlandırılan çatışmada her iki taraftan 6.000’den fazla asker öldü.
Azerbaycan, Dağlık Karabağ bölgesinin bir kısmı ve çevredeki 7 ilçenin kontrolünü tekrardan ele geçirdi.
Aynı senenin 10 Kasım tarihindeki beyanına bakılırsa (Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya’da imzalanmıştır) çatışma durdurulmuştur.
Arkasından Rus sulh güçleri Laçin koridoru ve Karabağ’a konuşlandırıldı.
İkinci Karabağ savaşı öncesinde Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ bölgesi ve 7 komşu ilçesi 1994 senesinde imzalanan ateşkes anlaşmasına kadar işgal altındaydı.
Çatışma, SSCB döneminden itibaren Ermenistan’ın Azerbaycan’a karşı toprak iddialarıyla adım atmıştır.
